Richard Lindon (ur. 30.06.1816 w Clifton-upon-Dunsmore; zm. 10.06.1887 w Rugby), był angielskim szewcem i kaletnikiem, który odegrał kluczową rolę w stworzeniu współczesnej piłki do rugby, wynalazł gumową dętkę i mechaniczną pompkę.
Lindon (Fot. 01) z matką Mary (ojciec zmarł gdy Richard był dzieckiem) mieszkali w domu rodzinnym Over (nazwisko panieńskie matki) przy High Street 20 w Rugby. W wieku 13 lat zaczął praktyki w zawodzie szewca, jest prawdopodobne, że odbywały się one w warsztacie Williama Gilberta, ponieważ byli oni bezpośrednimi sąsiadami (Gilbert miał w latach 1815-1842 warsztat pod numerem 20 przy High Street, Fot. 02). W spisie ludności z 1841 roku Lindon figuruje pod tym adresem jako szewc, w roku 1843 ożenił się z Rebeką (która urodziła mu 17 dzieci) i przeniósł się pod nowy adres na High Street 34. Jako szewc szył i dostarczał obuwie mieszkańcom, w tym nauczycielom i uczniom szkoły, ale to produkcja piłek wkrótce stała się dla niego i jego żony głównym zajęciem. W 1861 roku był już głównym dostawcą piłek dla Rugby School oraz dla uniwersytetów w Oksfordzie, Cambridge i Dublinie. W roku 1867 przeprowadził się na Lawrence Sheriff Street 6/6a, dom był naprzeciwko wejścia do „Quadrangle”, głównego dziedzińca Rugby School (fot. 03).
W początkowym okresie piłka do rugby składała się z czterech ręcznie zszytych kawałków skóry, gdzie w środku znajdował się świński pęcherz. Wielkość piłki zależała od wielkości pęcherza, a jej kształt z upływem lat z kulistego zmieniał się w kierunku jajka. Największym problemem było napompowanie pęcherza, gdyż należało to zrobić gdy był jeszcze świeży i wydzielał dość nieprzyjemny zapach. Rebecca, żona Lindona, która zajmowała się pompowaniem pęcherzy do piłek, zmarła wskutek choroby płuc, związanej prawdopodobnie z zakażonymi pęcherzami.
Gdy żona zaczęła chorować Lindon w latach pięćdziesiątych zaczął szukać bezpieczniejszego substytutu pęcherza świńskiego i jako alternatywę zaproponował dętkę z „gumy indyjskiej”, jak wtedy nazywano kauczuk. Początkowo były z tym problemy. Taka dętka była wprawdzie bezpieczna, ale zbyt twarda, aby napompować ją ustami, więc Lindon po obejrzeniu szklanej, medycznej strzykawki do płukania uszu wyprodukował większą, jej mosiężną wersję. Tak powstała pompka lub jak ją na początku nazywani pompa do piłki, która przyniosła mu medal na Wielkiej Wystawie w Londynie (pompkę można obejrzeć w „Webb Ellis Rugby Football Museum” w Rugby, poprzednio "Gilbert Rugby Museum, Fot. 04). Metoda ta zrewolucjonizowała produkcję piłek i pomogła w rozpowszechnieniu rugby na świecie. Lindon nigdy nie opatentował swojej piłki, dętki ani pompki.
Piłka „Big-Side Match Ball” firmy Richard Lindon & Co (reklama na Fot. 05) została uznana za najlepszą piłkę do rugby i była z sukcesem produkowana przez Richarda Lindona, a następnie jego syna, Hughesa Johna Lindona, przez 50 lat. W 1892 roku RFU zatwierdziło owalny kształt piłki Big-Side Match Ball jako obowiązkowy na angielskich boiskach. Pierwszym hurtowym dostawcą gumowych dętek piłek do rugby była firma Charles Macintosh & Co (przejęta w 1923 roku przez Dunlop), dzięki temu można było wprowadzić standaryzację kształtu.
Jedyny zachowany oryginał piłki Lindona z resztkami kauczukowej dętki jest przechowywany w „Rugby School Museum” w Rugby (Fot. 06), jest to jednocześnie najstarsza na świecie piłka do rugby zbliżona kształtem do jajka. Zachowała się w sposób dość przypadkowy, około 1854 roku podczas meczu piłka ta została kopnięta wysoko w powietrze, spadła do nieczynnego komina budynku „Old Big School” i na ponad półtora wieku utknęła za drewnianymi panelami, wydostano ją dopiero na początku XXI wieku.
Źródła: richardlindon.co.uk; rugbyschool.co.uk; rugbyfootballhistory.com
Zdjęcia: richardlindon.co.uk; własne
