Rozgrywki na najwyższym poziomie w Polsce noszące obecnie nazwę Ekstraligi, a w przeszłości zwanymi I ligą, Serią A czy Grupą A rozpoczęły się w 1929 roku, w cyklu artykułów zapoznajemy się z ich historią po II wojnie światowej.
W sezonie 2002/2003 zostały wprowadzone dodatkowe mecze o I i III miejsce czyli o złoty i brązowy medal, pierwszym mistrzem Polski wyłonionym w ten sposób było Ogniwo Sopot, które w finałowym spotkaniu pokonało Budowlanych Łódź 29:20. Zanim to jednak nastąpiło dziesięć zespołów rozegrało w pierwszej rundzie mecze każdy z każdym bez rewanżów, stało się to podstawą do podziału uczestników na dwie grupy. W rundzie drugiej sześć pierwszych drużyn rozegrało kolejne mecze każdy z każdym także bez rewanżów za to z zaliczeniem wyników pierwszej rundy. Natomiast cztery ostatnie drużyny po pierwszej rundzie, w drugiej zagrało systemem każdy z każdym, mecz i rewanż z zaliczeniem wyników pierwszej rundy. Stawką było utrzymanie w Serii A (która od nowego sezonu wróciła do nazwy I liga), ostatni z tej czwórki miał opuścić najwyższy poziom rozgrywek, przedostatni rozegrać baraż z drugą drużyną Serii B (która również wróciła do nazwy II liga). Dla pierwszej szóstki była zaplanowana jeszcze III runda, pierwsza czwórka grała półfinały 1 z 4 i 2 z 3, zwycięzcy walczyli o złoto, przegrani o brąz. Zespoły z miejsc V-VI rozegrały dodatkowy mecz o V miejsce w klasyfikacji sezonu. Zgodnie z regulaminem Serię A upuściła Juvenia Kraków, awans wywalczyła Pogoń Siedlce, a Posnania Poznań uratowała się przed spadkiem wygrywając 35:7 baraż z MKS Aber Olsztyn, nowym „wcieleniem” Budowlanych.
W dwóch kolejnych sezonach system rozgrywek nie uległ zmianie. W sezonie 2003/2004 w meczu finałowym o mistrzostwo Polski Arka Gdynia pokonała 30:10 Budowlanych Łódź. Z I ligi spadła siedlecka Pogoń, awansowała Skra Warszawa, z barażu wycofała się Juvenia Kraków i dzięki temu drużyna AZS AWFiS Gdańsk utrzymała się na najwyższym poziomie rozgrywek. W sezonie 2004/2005 Arka Gdynia (zdjęcie 01) obroniła tytuł mistrzowski pokonując w meczu finałowym Budowlanych Łódź 18:11. Z I ligi spadł zespół AZS AWFiS Gdańsk, awans z II ligi wywalczyła Pogoń Siedlce. Z drugiego poziomu awansowała też Juvenia Kraków pokonując w barażu Skrę Warszawa 15:12.
W sezonie 2005/2006 zmieniono regulamin rozgrywek, zespoły I ligi rozgrywały mecz i rewanż, zrezygnowano z półfinałów, dwa pierwsze drużyny grały mecz finałowy o mistrzostwo Polski, a z miejsc trzeciego i czwartego mecz o brązowy medal. Mistrzem Polski została drużyna Budowlanych Łódź (zdjęcie 02) po zwycięstwie w finale z Folc AZS Warszawa 28:14. Poziom I ligi opuścił zespół Pogoni Siedlce, z II ligi awansowała Skra Warszawa, a drużyna WMPD Olsztyn zrezygnowała z prawa z gry w barażu a awans z Budowlanymi Lublin. Sezon 2006/2007 zakończył się ponownie zwycięstwem Budowlanych Łódź, który w finale pokonali 18:13 Arkę Gdynia, I ligę opuścili Budowlani Lublin, awans z II ligi wywalczył zespół WMPD Olsztyn, a Skra Warszawa wygrała 14:12 baraż z Pogonią Siedlce i utrzymała się w I lidze.
Następny sezon, 2007/2008 przyniósł zmianę regulaminu, drużyny grały każdy z każdym, przywrócono mecze półfinałowe 1-4 i 2-3, których zwycięzcy walczyli w finale o mistrzostwo Polski, natomiast przegrani z półfinałów zostawali ex aequo brązowymi medalistami. W finale Folc AZS Warszawa (zdjęcie 03) pokonał 20:18 Budowlanych Łódź, I ligę opuścił Orkan Sochaczew, z II ligi awansowali Czarni Pruszcz Gdański oraz Pogoń Siedlce, stało się tak w wyniku rezygnacji Skry Warszawa z prawa gry o utrzymanie na najwyższym poziomie rozgrywek.
Przed rozpoczęciem sezonu 2008/2009 zapadła decyzja o zmniejszeniu liczby drużyn I ligi z 10 do 8 w sezonie 2009/2010. Nic się nie zmieniło w sposobie wyłonienia mistrza Polski, ale spadek musiały zaliczyć trzy ostatnie zespoły, a awans mistrz II ligi. W meczu finałowym Budowlani Łódź wygrali 28:23 z Arką Gdynia, I ligę opuściły kluby WMPD Olsztyn, Pogoń Siedlce i Czarni Pruszcz Gdański, z II ligi awansował Orkan Sochaczew. Sezon 2008/2009 był pierwszym, w którym rozpoczęła się rywalizacja na trzecim poziomie rozgrywek. W ligach regionalnych Kujawsko-Pomorskiej, Mazowieckiej, Śląsko-Małopolskiej i Wielkopolskiej grało 20 zespołów, w tym 6 drugich drużyn klubów z I i II ligi. Planowany początkowo turniej z udziałem zwycięzców czterech regionów nie doszedł do skutku. CDN
Przed rozpoczęciem sezonu 2008/2009 zapadła decyzja o zmniejszeniu liczby drużyn I ligi z 10 do 8 w sezonie 2009/2010. Nic się nie zmieniło w sposobie wyłonienia mistrza Polski, ale spadek musiały zaliczyć trzy ostatnie zespoły, a awans mistrz II ligi. W meczu finałowym Budowlani Łódź wygrali 28:23 z Arką Gdynia, I ligę opuściły kluby WMPD Olsztyn, Pogoń Siedlce i Czarni Pruszcz Gdański, z II ligi awansował Orkan Sochaczew. Sezon 2008/2009 był pierwszym, w którym rozpoczęła się rywalizacja na trzecim poziomie rozgrywek. W ligach regionalnych Kujawsko-Pomorskiej, Mazowieckiej, Śląsko-Małopolskiej i Wielkopolskiej grało 20 zespołów, w tym 6 drugich drużyn klubów z I i II ligi. Planowany początkowo turniej z udziałem zwycięzców czterech regionów nie doszedł do skutku. CDN
Poprzednie części: 1929 [kliknij], lata 1956-1970 [kliknij], lata 1971-1988 [kliknij], lata 1989-2002 [kliknij].
Wszystkich, którzy mają zdjęcia, pamiątki, dokumenty z lat 1955-1965 prosimy o kontakt z Jackiem Wierzbickim na adres rugbus@op.pl lub tel. 604-353-162, poszukujemy też wyników ligi regionalnej z lat 1956-1957, spotkań towarzyskich międzynarodowych i krajowych oraz wspomnień uczestników.
